Przybysz z obcej planety lub człowiek w przyszłości, który dotarłby do filmu, nie znając współczesnych nam realiów, dowiedziałby się, że bloger to m.in.:
– ktoś, kto ma władzę i wierną, oddaną, młodą fankę,
– ktoś, kto spotyka się z premierem i ma moc oddziaływania na rząd,
– ktoś, kto jest dziennikarzem, jeśli się przedstawia i nikim, jeśli publikuje anonimowo,
– ktoś, kto robi krok wstecz w stosunku do pracy redakcyjnych think tanków, ale za to jest bardziej wolny niż instytucjonalnie umocowani aktywiści, pisarze, pasjonaci.
Kilka szybkich, niestarannych refleksji. Mogłem pominąć całą masę wątków i uprościć poniższe, ale traktujcie to jako roboczy głos w dyskusji.
Blog – władza
Kominek drażnił mnie, odkąd dowiedziałem się o nim w trakcie Blog Forum Gdańsk 2010, ale i tak zdarza mi się czasami czytać jego wpisy – lubię prowokatorów, którzy walą między oczy własne zdanie. Nie wszyscy muszą go kochać, niech bloguje ku własnej chwale i radości odbiorców. Jego działanie to również przykład możliwości zdobycia władzy z wykorzystaniem dostępnych wszystkim narzędzi. I on o tej władzy mówi wprost, zalecając przeciwnikom, by nie zadzierali z blogerem.
Blog – kontrola
Jednym z ciekawszych głosów zaprezentowanych w filmie jest głos Macieja Budzicha. Nie do końca się z nim zgadzam, ale pokazuje on perspektywę sprawowania pewnego rodzaju kontroli nad formalną władzą przez m.in. blogerów. Obywatel-internauta, jeśli ma odpowiednio silny głos i zyska autorytet wśród innych internautów, jest rozpoznawany, może wspólnie z premierem poprowadzić spotkanie. A przede wszystkim spotkać się z nim twarzą w twarz i przedstawić swoje racje. Marne szanse, by wielu blogerom to się udało, ale można mieć nadzieję.
Blog – wolność
Ten wątek poruszany jest w filmie kilka razy. Po obejrzeniu można mieć jednak wrażenie, że chodzi o wolność kilku osób, którym się udało. Bo jak podkreślali blogerzy na pierwszy i drugim Blog Forum Gdańsk – trzeba mieć świadomość, że nie wszyscy osiągną finansowy sukces, który pozwoli na niezależność w oparciu jedynie o publikowanie na blogu. W każdym razie jest potencjał i jest szansa, nie oszukujmy się jednak, jest jak w amerykańskim marzeniu o zbudowaniu światowej firmy, rozpoczynając od dłubania w garażu. Ilu osobom się udało? I czy biznesowy sukces, niezależność od pracodawcy to główne zalety, jakie dają narzędzia do blogowania (dyskusja na pierwszym Blog Forum Gdańsk o tym, czy blogerem jest ktoś, kto publikuje reklamy i zarabia na blogu wywołała potężną burzę)?
Blog – branżowe spotkania
Blog Forum Gdańsk – interesująca inicjatywa, ale skupiona na integracji polskiej blog-śmietanki i zapoznaniu jej z mniej znanymi blogerami oraz debatach głównie na temat osiągania sukcesu, przyciągania użytkowników to zdecydowanie niepełny obraz polskiej blogosfery. Mnie bolał brak całego bloku o edukacyjnym wykorzystaniu blogów, ale w polskiej rzeczywistości widać nie jest to jeden z bardziej interesujących tematów.
Blogowanie – regresyjne dziennikarstwo
Kamil Durczok nie jest ekspertem od sieciowych zjawisk. Nie znaczy to, że nie wie, o co chodzi. Całkiem możliwe, że przyznaje blogerom dziennikarski status, kiedy się przedstawiają i odbiera, kiedy publikują anonimowo, bo chodzi tak naprawdę o władzę. O władzę nadawania informacji, opisywania i stwarzania świata. Anonimowi to motłoch, tak jak w rządowych pomysłach zakazania używania masek w trakcie demonstracji, chociaż trudno wyobrazić sobie, by współczesne demokracje nie miały korzystać z anonimowości jako gwarancji wyrażania poglądów i swobodnej dyskusji. Jacek Żakowski wielkim internautą nie był i nie będzie – jego głos jest akurat w dokumencie całkiem na miejscu, jednak jako głos pokolenia, które niekoniecznie rozumie nową sytuację. Mówiąc o funkcjonowaniu think tanku w jego redakcji, co ma być profesjonalną opozycją w stosunku do samotnego blogera, Żakowski podkreśla niezrozumienie przemian. Zapomina, że zsieciowani blogerzy tworzą jeszcze potężniejsze think tanki, które niekoniecznie publikują swoimi uczestnikami wyczyszczone i świetnie zredagowane teksty, ale docierają swój światopogląd w ciągłej dyskusji – widać to było ostatnio przy poruszeniu związanym z ACTA.
Jaki Blog? Społecznościowe media!
Zbigniew Brzeziński wskazał, że blogi nie są odizolowanym zjawiskiem. To część social media, która nie wiadomo jak się rozwinie, ale ma do odegrania ważną rolę. Choćby ze względu na kryzys prasy drukowanej. Funkcjonujące w sieci, zintegrowane z serwisami społecznościowymi i innymi narzędziami społecznej dyskusji, mogą stanowić przestrzeń publicznej debaty, która nigdy nie funkcjonowała na taką skalę. Tak, każdy debil ma głos i każdy debil może znaleźć innych debili, czytających go z zapartym tchem, ale również mądrzejsi mogą spotkać się z innymi rozgarniętymi i wspólnie promować sensowne rozwiązania i wytykać błędy. To oczywiście rodzi problemy odpowiedzialności, o których wspomina Alek Tarkowski. Pytanie, czy w świecie sieci nie warto zdać się na sieciową samoregulację i mimo wszystko, całkiem możliwe, że zupełnie naiwnie, dać ludziom szansę swobody publikacyjnej, zamiast wprowadzać ograniczenia bazujące na starym świecie publikacji i dystrybucji? Na opis sieciowych relacji potrzeba nam chyba jeszcze niemało czasu.
Co to jest blog?
Świetnie, że powstają filmy dokumentujące w miarę nowe zjawiska. Szkoda tylko, że nowa produkcja niewiele różni się od tej sprzed ośmiu (?) lat, kiedy również znani blogerzy i nowomedialni działacze dostali moc określenia, czym jest blogowanie. Zabrakło mi próby zdefiniowania bloga. Pytanie o to, czym jest blog może się wydawać idiotyczne (czy potrzeba czegoś więcej niż autoidentyfikacja nadawcy?), ale choćby próba opisu byłaby jak najbardziej na miejscu, razem z przedstawieniem podstawowych danych o blogujących i blogosferze, refleksja nad oddolnym blogowaniem a np. blogowaniem w ramach większych, dawnych struktur, które nie chcą stracić z oczu nowych medialnych przestrzeni (vide „Polityka”, „tvn24.pl i inne). Bez tego, mamy dokument, który zakłada, że wszyscy wiedzą o co chodzi, a pokazuje opinię kilku znanych i publikujących w różny sposób twórców (Kominek, Maciej Budzich, Natalia Hatalska i inni, dla których blog wiąże się zarabianiem pieniędzy), opinię dziennikarskich „starców” (w sensie umocowania w świecie starszych mediów, które nie wiadomo czemu roszczą sobie prawo do określania nowości) i ni stąd ni zowąd refleksję na temat wykorzystywania bloga do wolnościowych działań, przedstawioną przez blogerkę… z Azerbejdżanu.
Ten tekst, autorstwa Grzegorza D. Stunża jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska.
